پهپاد ها و خصوصا پهپاد هاي حفاظتي امروز در سيستم هاي مختلفي مانند معادن، ساختمان سازي و حتي رصد كردن حريم خصوصي اماكن وسيع و بزرگ كاربرد هاي فراواني پيدا كرده است. از سوي ديگر پهپاد ها و هواپيما هاي بدون سرنشين مورد استفاده گسترده در صنعت نظامي و حملات ميان گروه ها و كشورهاي مختلف قرار گرفته است كه موضوع بحث اين مقاله نيست. استفاده مفيد براي بهبود محيط زندگي از پهپاد هاي حفاظتي مي تواند به بهبود امنيت شهروندان يك شهر كمك شاياني داشته باشد اما در اين ميان قبل از هر چيز مشتريان و كاربران پهپاد هاي حفاظتي بايد قوانين و مقررات اين حوزه را بشناسند و نكاتي در اين خصوص را مد نظر قرار دهند. اينكه در ايران چنين قوانيني هنوز تنظيم نشده است و البته بازار اين تكنولوژي هنوز به اندازه كافي در ايران گسترش نيافته يك نقص و خلل در اين حوزه به حساب مي آيد كه البته دير يا زود كشور ما نيز بايد به فكر تنظيم چنين مقرراتي باشد.
قوانين و محدوديت هاي پهپاد حفاظتي
همانطور كه اشاره كرديم در ايران قوانين مدوني در حوزه پرواز پهپادها با هدف حفاظت وجود ندارد به همين دليل به بررسي قوانين حوزه پهپاد هاي حفاظتي در كشور آمريكا پرداخته ايم. در ايالات متحده، كمپاني هاي خدمات پهپاد و مشتريان شركت ها با مقررات سختگيرانه اي مواجه مي شوند كه كاربري بسياري از پهپادهاي غير تفريحي را محدود مي كنند. تنظيم چنين مقرراتي بر عهده سازمان FAA (اداره هوانوردي فدرال ) قرار دارد كه هنوز به حد تكامل خود در زمينه قانون گذاري پروازهاي پهپادي نرسيده است.
FAA در راستاي تنظيم مقررات پروازهاي پهپادي در سال هاي پذشته اقداماتي انجام داده تا كاربري پهپاد توسط شركت ها را كمرنگ تر كند. اين اقدامات شامل اجراي پروژه برنامه آزمايشي ادغام سيستم هواپيماهاي بدون سرنشين (UAS) مي باشد، اما بسياري از كارشناسان معتقدند كه اين قانون بايد سال ها قبل از تعيين چارچوب براي فعاليت پهپادهاي تجاري بر فراز مناطق پر جمعيت تنظيم مي شد.
در حال حاضر راه اندازي و به پرواز درآوردن يك هواپيماي بدون سرنشين كوچك با قانون 107 (FAA) محدود مي شود. از سوي ديگر به تازگي قوانيني به تصويب رسيده كه بر اساس آن پهپادهاي كوچك بايد در ميدان ديد يك اپراتور باشند و تنها مي توانند بر فراز انسان ها پرواز كنند. اجراي اين قوانين در ابعادي گسترده تر از مثلاً يك زمين گلف، عملاً غير ممكن است.
نايب رئيس خدمات هوا فضا در كمپاني نوآوري سيستم هاي بدون سرنشين FAA سعي كرده تا اين مشكلات را هر چه سريع تر براي پهپادها حل كند و براي اين موضوع برنامه هايي ارائه شده است كه انتظار تحول در قوانين و همچنين تكنولوژي هاي جديد پهپادهاي نظارتي در سال 2021 را بيشتر كرده است.
همچنين كارشناسان حوزه هوا فضا معتقد هستند كه محدوديت هاي مربوط به محيط به پرواز درآمدن پهپادها بايد كاهش يابد چرا كه امكان توسعه فناوري در اين بخش را به شدت محدود كرده است. با اين اوصاف، هم اكنون و با همين قوانين نا منظم و دست و پا گير نيز محيط ها و موارد كاربري بسياري وجود دارد كه در آن پهپاد حفاظتي مي تواند به صورت قانوني و مطمئن به پرواز درآيد. اين موارد كاربري عبارتند از پروژه هاي زيرساختي و لوله كشي در مناطقي با تردد كنترل شده، كار در معادن، زمين هاي گلف و ساير صنايع مانند بيمه، مديريت بحران، مديريت حياط وحش و حتي مديريت اطفاي حريق. در حال حاضر دولت ها در سرتاسر دنيا تلاش مي كنند تا محدوديت ها و مقررات را به گونه اي تعيين كند كه فضاي كافي براي انجام كارهاي نامبرده وجود داشته باشد.
رشد سريع بازار استفاده از پهپادها در جهان
گزارش جديد نشان مي‌دهد كه تا سال ۲۰۲۲ بازار جهاني پهپادها به يك بازار ۲۲ ميليارد دلاري تبديل مي شود كه اين رقم نشان از افزايش ۷/ ۲۰ درصدي نسبت به سال ۲۰۱۵ دارد. همچنين بر اساس اعلام مركز تحقيقات گراندويو، بازار تجارت پهپادها در جهان به ارزش ۳۱/ ۸۴ ميليارد دلار تا سال ۲۰۲۵ خواهد بود. سرعت رشد اين بازار نشان از يك سونامي وقايع جديد در آسمان هاي شهرها مي دهد.
خبرگزاري اسپوتنيك در گزارشي مدعي شده است كه مركز آمارگيري ام آر سي نشان مي‌دهد كه استفاده نظامي از پهپادها در جهان در حال افزايش است. هم چنين استفاده از آنها در عمليات ايمني عمومي مانند عمليات تحقيقاتي و امدادرساني، ارائه خدمات پزشكي، مديريت موارد اورژانسي و آتش‌سوزي در جهان نيز روبه گسترش است.
يكي از دلايل افزايش نگراني ها در استفاده از هواپيماهاي بدون سرنشين نبود مقرارت و نبود خلبان‌هاي حرفه‌اي در كشورها است چرا كه در فضاي عدم نظارت كافي و نبود قوانين براي استفاده از پهپاد ها كنترل تصادفات و حوادث ناشي از اين هواپيماهاي بدون سرنشين ممكن است هزينه هاي جبران نا پذير مالي و جاني براي ديگر شهروندان ايجاد كند. لازم به ذكر است كه در حال حاضر نقش پهپادها از حوزه سرگرمي كه در گذشته مورد استفاده قرار مي‌گرفت، خارج شده و اكنون در طيف گسترده‌اي از حوزه ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
بيشتر بخوانيد: هايك ويژن نصب دوربين مداربسته
هنگام ارزيابي پهپاد به چه نكاتي بايد توجه كنيم
براي انتخاب نوع پهپاد، بايد شرايط كسي كه قرار است از پهپاد استفاده كند و موارد كاربرد پهپاد مشخص شود. يكي از رايج ترين موارد كاربري پهپاد حفاظتي، مفهوم «پهپاد در فضاهاي محدود» است كه در آن فضايي به عنوان پاركينگ پهپاد در نظر گرفت مي شود كه ايستگاهي براي شارژ مجدد پهپاد با قابليت مقاومت در برابر شرايط آب و هوايي مختلف را نيز دارا است. اين سيستم ها به سرعت نصب و راه اندازي مي شوند و به امكان پرواز و فرود خودكار مجهزند. در نتيجه براي تأسيساتي با نياز به حفاظت شبانه روزي بسيار مناسب خواهند بود.
يكي ديگر از ملاحظات در مورد انتخاب پهپاد اين است كه آيا كمپاني شما قصد دارد پهپاد حفاظتي را به عنوان يك سرمايه با ارزش افزوده در نظر بگيرد يا از آن به عنوان يك سرويس براي ارائه خدمات بهتر استفاده نمايد.
سطح اتوماتيك و هوشمند بودن پهپاد
بسياري از پهپادها به قابليت عدم برخورد به موانع و نيز قابليت هاي خودكار ديگري نظير فرود و پرواز اتوماتيك و بدون نياز به هدايت مجهز هستند.
در نهايت نكات مربوط به حفاظت داده ها و سايبري نيز بايد مد نظر قرار گيرد. از آنجا كه هواپيماهاي بدون سرنشين اغلب كار نظارت تصويري از مكان هاي حساس را انجام مي دهند، حفظ داده ها با رمزگذاري و تضمين محرمانه ماندن دارايي هاي ارزشمند شركت ها از اهميت بالايي برخوردار است. هر شركت معتبري كه از پهپاد استفاده مي كند بايد امنيت و حفاظت اطلاعات جمع آوري شده از پهپاد ها را بيش از كل پروسه نظارت خود جدي بگيرد چرا كه در اين صورت خود به خود اطلاعات بسيار مهمي را در معرض دسترسي سارقان و گروه هاي هكري قرار داده است.
پهپادچه خسارتي مي‌تواند به هواپيما وارد كند؟
از سال 2017 تا كنون هر ساله ميزان حوادث ناشي از برخورد پهپادها به هواپيماهاي مسافربري بيشتر شده است. در اكثر موارد آسيب ها جزيي بوده است اما اين موضوع مي تواند به يك احتمال پر خطر براي پرواز هاي مسافر بري در سراسر دنيا تبديل شود. تحقيقات بسيار محدودي در زمينه برخورد احتمالي يك پهپاد و هواپيما انجام شده است و در نتيجه نمي توان با قطعيت از ميزان خسارت احتمالي در چنين برخوردهايي صحبت كرد. با اين حال در شبيه سازي انجام شده در دانشگاه ديتون آمريكا با برخورد يك پهپاد 4 پره يك كيلوگرمي با يك هواپيماي مسافربري با سرعت بيش از 300 كيلومتر بر ساعت آسيب مي تواند به حدي شديد باشد كه يك فاجعه رخ دهد.
در تحقيق ديگري كه توسط اداره هوانوردي فدرال آمريكا درخصوص امنيت سيستم هواپيماي بدون سرنشين انجام شده، نشان مي دهد كه پهپادها مي‌توانند بيش از پرندگان در هنگام تصادف خسارت ايجاد كنند و ممكن است باتري ليتيم-يون آنان در اثر چنين برخوردي آتش گرفته و موجب آتش سوزي شود.
بيشتر بخوانيد: تي وي تي قيمت دوربين مداربسته